Kim van Kooten schreef het scenario voor de romantische komedie Alles is liefde. 'Bij alle rollen had ik vanaf het begin al iemand in gedachten.'

We hebben afgesproken bij café Vertigo in het Vondelpark. Ik herken haar meteen. Zonnebril en dikke buik. Kim van Kooten is namelijk vijf maanden zwanger. 'Ik ben zo moe dat ik zelfs als ik loop in slaap zou willen vallen,' bekent ze. 'Schildpadzwanger, noemen ze dat, geloof ik.'

De vermoeidheid steekt af en toe de kop op tijdens het interview, maar een bakje muntthee ('Grappig dat je een soort brandnetel in heet water hangt en dat dat lekker is.') sleept haar daar weer doorheen. En haar enthousiasme voor de film Alles is liefde, waarvoor zij het scenario schreef.

Alles is liefde is een romantische komedie waarin zes verhaallijnen door elkaar lopen. Rode draad is de komst van Sinterklaas naar Nederland. De acteur die Sinterklaas moet spelen overlijdt vlak voor de aankomst, en een toevallige passant (gespeeld door Michiel Romeyn) wordt gevraagd de rol van de Sint over te nemen. Dat doet hij met frisse tegenzin, waardoor hij uitgroeit tot mediaheld. Ondertussen volgen we de liefdesperikelen van onder meer een Bijenkorfmeisje dat valt voor een heuse prins, een homostel dat op het punt staat te trouwen, en een man die zijn vrouw heeft bedrogen met de juf van hun zoontje.

Alles is liefde is een romantische komedie, een genre waarin veel fout kan gaan. Waar heb jij het meest op gelet?
'Bij een romantische komedie moet je om alle personages kunnen lachen, maar omdat je met ze meeleeft moet je ook met ze kunnen huilen. Dat is het moeilijkste wat er is. Bij Alles is liefde had ik twaalf hoofdrollen, en het leek me spannend om het zo op te schrijven dat het even leuk is om elk van die twaalf rollen te spelen.'

Dat is wel heel sociaal voor een scenarioschrijver...
'Ja, maar ik ben ook actrice. Ik weet hoe belangrijk het is dat je bij het lezen van het script meteen zin krijgt om een rol te spelen. Ik had me ook voorgenomen dat elk personage een eigen karakter had, en een eigen manier van praten.'

Denk je bij het schrijven al aan bepaalde acteurs?
'Ja, bij alle rollen had ik vanaf het begin al iemand in gedachten. Dat heb ik nodig, dan schrijf ik makkelijker.'

Wie zoal?
Carice van Houten als het Bijenkorfmeisje Kiki, en Marc-Marie Huijbregts, al heeft ie nog zo'n kleine rol, als haar chef. Vooral vanwege zijn specifieke stemgeluid. En Anneke Blok als Simone.'

De rest zijn tegenvallers?
'Nee, absoluut niet, maar wel anders dan ik me had voorgesteld.'

Hoe ga je daar mee om als scenarioschrijver?
'In het begin werd ik daar knorrig van. Zo van: Hee, ik had andere koppen in mijn hoofd. Maar we hebben veel geld gekregen om een publieksfilm te maken, dus dan moeten er ook bekende koppen in. Maar als je kijkt naar de cast, dan is er altijd het gevaar bij mensen als Daan en Paul, en daar kunnen zij niets aan doen, dat heeft alles te maken met hun bekendheid, dat je naar Paul de Leeuw en Daan Schuurmans zit te kijken die een homostel spelen. Dat was mijn grootste angst, dat ze last zouden krijgen van hun bekendheid. Iemand als Anneke Blok is wel bekend in de toneelwereld, maar het grote publiek kent haar niet. Dan is het wat makkelijker om met haar personage mee te gaan. Gelukkig heeft Joram Lürsen, de regisseur, de acteurs allemaal zo goed geregisseerd, ik geloofde ze meteen. Ook Paul de Leeuw, die gewend is een zaal te pakken en de hoofdrol te spelen, stelde zich heel dienstbaar op aan het personage. En je kunt wel degelijk een publieksfilm maken die heel leuk is voor het SBS 6- én het VPRO-publiek. Dat zit ook al in de cast. Je hebt Wendy van Dijk én Michiel Romeyn, Thomas Acda én Paul de Leeuw.'

Denk je dat bewust zo breed gecast is?
'Ja, dat heeft zeker meegespeeld. In het begin was ik er ook wel bang voor dat het daarom zou mislukken. Maar ik ken de producenten [Jeroen Beker en Frans van Gestel van Motel Films-GB] gelukkig al heel lang en die vertrouw ik blind. Uiteindelijk vind ik iedereen goed gecast. Slim, maar wel met hart voor de film.'

© IMDB

Anneke Blok, Wendy van Dijk en Valerio Zeno in Alles is liefde

Motel Films vroeg Joram Lürsen jouw script te regisseren. Was je blij met die keuze?
'Ik kende Joram niet en heb heel snel In oranje bekeken. Een heel leuke film. Alle emoties zaten op de juiste plek. Dan is het nog eng, want hij ging met mijn baby, mijn twaalf baby's aan de haal. Maar al snel bleek dat we op een lijn zaten. Joram heeft me ook erg geholpen met het scenario. Hij is goed in structuren, weet precies waar de zak zit. En hij heeft me ook geleerd dat het soms wel iets platter kan.'

Platter?
'Dat is een beetje ongelukkig woord, hè. Dat heeft gelijk van die negatieve connotaties. Hij bedoelde dat ik dingen soms meer moet benoemen. Neem de rol van Kiki, het Bijenkorfmeisje. Een heel moeilijke rol, want zij moet soms echt pathetische dingen zeggen. Zinnen als: Ik geloof dat liefde bestaat. Dat het leven zin heeft. Het is heel moeilijk om de kijker dat te laten geloven , om ze daar kippenvel van te laten krijgen. Dat kan alleen als je in de personages gelooft. Daarom was ik zo blij dat Carice, ook al was ze bekaf na Zwartboek, Kiki wilde spelen. De eerste keer dat je Kiki ziet is ze verpakt als sinterklaaskadootje, en toch ga je gelijk van haar houden. Dat lukt alleen Carice. Dat ze in een vierkant pak zit, met een strik om haar hoofd, en dat je als kijker toch denkt: Ach, kom maar hier. Joram heeft me geleerd, en dat bedoelde hij met plat, dat je soms heel ver mag gaan in het benoemen van wat dat meisje van de liefde verwacht. Want dat is toch waar wij vrouwen, een enkele hetero en heel veel homo's het hardst voor gaan, wanneer iemand als Bridget Jones zegt: Hij houdt van mij om wie ik ben. Hoe pathetisch zo'n zin ook is, als hij werkt heb je de zaal.'

Heb je in Alles is liefde ook zo'n zin geschreven?
'Ik was heel blij met het zinnetje als Wendy van Dijk terug komt bij Peter Paul Muller. Aan het begin van de film belt ze bij hem aan en dan zegt hij: Je hebt toch sleutels. Waarop zij zegt: Ja, maar we wonen niet meer samen en ik heb geen zin om zomaar binnen te vallen. Later, aan het eind, als ze weer aanbelt en hij hoort het niet omdat hij naar hun trouwvideo kijkt, gebruikt ze de sleutel wel, en gaat naar binnen. Ze zegt dan: Ik heb gebeld. Waarop hij: Ik wist niet dat jij het was. En dan zegt zij: Ik ben het. Dat vond ik zo'n mooie zin.'

Hoe weet je dat zo'n zin werkt?
'Omdat ik moest huilen. (lacht)'

Toen je het schreef moest je huilen?
'Ja, erg hè? Lekker om je eigen script gaan zitten janken.'

Helemaal niet, als je geen empathisch vermogen hebt moet je geen scripts schrijven. Wat doe je eigenlijk liever: acteren of scripts schrijven?
'Wie zou me nu [wijst op haar buik-GB.] als actrice willen hebben! Maar nee, ik vind de combinatie heel fijn. Ik ben tijdens het schrijven zo afgesloten van de wereld, daarna moet ik echt weer terug onder de mensen.'

Al was het maar om inspiratie op te doen, want ik las dat je alles en iedereen om je heen als materiaal ziet.
'Ik weet ook niet precies wat er eerder was. Het gevoel dat je altijd net iets buiten de werkelijkheid staat, of dat dat gevoel gekomen is vanwege mijn werk. Ik vind het ook niet erg, maar soms... Ik kan niet veel prikkels hebben. Op drukke feestjes, tijdens concerten of in cafés hou ik het nooit langer dan een uurtje vol, of ik moet me heel goed voelen. Dat komt volgens mij omdat ik alles in me opneem, alles zie, elke blik en beweging registreer. Dat is handig, omdat ik er altijd wel iets aan overhoud voor mijn werk, maar ook heel vermoeiend. Ik ben altijd de eerste die naar huis gaat. Omdat er na een uur een soort overload heeft plaatsgevonden.'

Dat wordt niet beter naarmate je ouder wordt?
'Nee.'

En wat vind je omgeving ervan, dat ze elk moment in je werk kunnen opduiken?
'Daar hoeft niemand bang voor te zijn. Ik verpak het altijd zo dat ze het niet herkennen, en als ze het herkennen zijn ze er trots op . Ik zal ook nooit iemand kwetsen. Mijn blik op mijn medemens is tot nu toe heel liefdevol.'

Meer over Alles is liefde/Kim van Kooten