In 'Il più bel giorno della mia vita' van Cristina Comencini is vreemdgaan niet langer een mannenzaak. 'We hebben veranderingen nodig. Dat is menselijk.'

Er woedt 'een revolutie' in het instituut huwelijk. De Italiaanse regisseuse en schrijfster Cristina Comencini (1958) laat die revolutie in Il più bel giorno della mia vita (de mooiste dag van mijn leven) zien. Volgens Comencini is het in deze tijd onmogelijk voor altijd bij dezelfde partner te blijven, zoals de vorige generatie nog wel deed. 'Wij willen alles; liefde, passie, kinderen en seks. Maar de aantrekkingskracht voor de partner verdwijnt en dan eindigt de relatie. Wat blijft zijn kinderen en een schuldgevoel.'

In Il più bel giorno della mia vita nemen de vrouwelijke personages de eerste stap om de eenzaamheid binnen een relatie te beëindigen. Ze breken, zegt Comencini op nadenkende toon, met de traditionele rol van de verzorgende echtgenote. Een rol die hun moeder nog wel heeft vervuld.

Comencini: 'In de achttiende eeuw gingen de mensen uit de hogere kringen zonder wroeging vreemd. Pas in de negentiende eeuw werd de kuisheid een ideaal. Nu trouwen we uit liefde en toch lijden we. Het is een onmogelijk je hele leven met iemand te delen én diegene ook nog te begeren. We hebben veranderingen nodig. Dat is menselijk'

Verhoudingen binnen het gezin zijn een terugkerend thema in de romans en films van Comencini. 'Samenleven als echtpaar en als familie maakt je blind voor de veranderingen van de ander, omdat je elkaar elke dag ziet. Die sluipen er in.' Zelf bouwde Comencini pas op latere leeftijd een vertrouwensband op met haar vader, de regisseur Luigi Comencini (Le avventure di Pinocchio, 1972). 'Mijn vader is een stille man. Door met hem samen te werken, leerde ik hem kennen.' Ze schreef vier scenario's voor hem. 'Dat is nu voorbij. Hij is oud en heeft al twintig jaar de ziekte van Parkinson. Mijn moeder verzorgt hem.'

Tijdens het schrijven van het script had Comencini de actrices Virna Lisi en Margharita Buy al in gedachte. 'Bij het schrijven voor film staat alles vast omdat je met veel mensen de productie maakt. Het schrijven van een boek is eenzaam. De karakters moeten zich tijdens het verhaal nog vormen en het plot is onbekend.'

Voor de mannelijke rollen moest de regisseuse moeite doen om geschikte acteurs te vinden. 'In Italië willen weinig mannen een personage spelen, waarvan de vrouw verliefd wordt op een ander.'

Om van de seks geen porno te maken, heeft Comencini de camera boven op de lichamen geplaatst en muziek weggelaten. ' Als je vrijt, zie je maar een gedeelte van het lichaam. Een tepel, een been. Bij porno ben je de voyeur. Dan zie je alles. Ik wilde de kijker tussen de geliefden plaatsen en hun gefluister laten horen. Niet voor de opwinding, maar voor de realiteit.' Van de scène waarin de moeder van Chiara met haar minnaar naar bed gaat terwijl de echtgenoot toekijkt, is wel een totaal shot genomen. ' Hij ziet de lust van zijn vrouw die in de plaats is gekomen voor de liefde voor hem.'

Als dochter van een protestantse half-Zwitserse vader uit het noorden en een katholieke moeder uit Napels verenigt ze de verschillen in de Europese cultuur. 'Mijn films zijn Italiaans. De stad Rome, de invloed van de kerk, lange avonden in de tuin. Maar de soberheid en de tragiek van het noorden zie ik ook. Die zit ook in een lichte vorm in mijn film.'

Is de zoektocht naar passie niet typisch Zuid-Europees? 'Wees niet jaloers op ons. Problemen in de liefde zijn overal dezelfde. Zij zijn niet verbonden aan folklore.'