Ulrich Alexander Boschwitz - Reiziger

Maarten van Bracht ,

Het door speurneus Peter Graf opgeduikelde typoscript Der Reisende van Ulrich Alexander Boschwitz (1915-1942) bleek dit voorjaar na verschijning in Duitsland een literaire sensatie.

Opgejaagd Dier

De, iets te vaak toegekende, kwalificatie ‘herontdekt meesterwerk’ is volledig op z’n plaats. De reiziger (Lebowski), waarin de Joodse zakenman Otto Silbermann na de pogroms van 1938 (‘Kristallnacht’) aan de nazi’s probeert te ontsnappen en als een opgejaagd dier per trein Duitsland doorkruist in de hoop naar het buitenland te ontkomen, is een in nerveuze vaart geschreven roman, vol sterke dialogen en milieuschildering die aan Fallada doen denken. Boschwitz, uit een Joods-protestants milieu en zelf Duitsland ontvlucht, evoceert een klimaat van wurgende angst, intimidatie en willekeur dat je bij de strot grijpt.