Astrid Cornelisse is 32, Elles de Bruin is 60. Een generatieverschil, maar ze worden allebei elke dag ouder en ze hebben allebei te maken met dezelfde toekomst. Een toekomst waarin er veel meer oude mensen dan jonge mensen zullen zijn. En daar zijn we niet genoeg op voorbereid, betogen ze in de nieuwe podcast De toekomst is grijs. In zeven afleveringen onderzoeken ze hoe de wereld er in 2040 uit zal zien, wanneer de vergrijzing zijn hoogtepunt bereikt.
In 2025 zullen er meer 65-plussers zijn dan jongeren onder de 25, en die ontwikkeling bereikt in 2040 een hoogtepunt. Dan is naar schatting meer dan een kwart van de bevolking ouder dan 65 en zelfs meer dan een miljoen mensen ouder dan tachtig.
De Toekomst is grijs is niet alleen een podcast, maar een crossmediaal project. Vanaf februari 2024 volgen er vier televisie-uitzendingen en een debat. Het project is van ouderenomroep Max, bekend van hun lichtvoetige programma’s waarin pensionado’s met een caravan op vakantie gaan. Je zou denken dat die natuurlijke aanwas van potentiële leden voor de omroep alleen maar een zegen is, maar de podcast is behoorlijk zorgelijk van toon.
We worden namelijk wel steeds ouder, maar niet gezonder. De komende 20 jaar heeft een recordaantal mensen zorg nodig, terwijl de beroepsbevolking met een miljoen mensen gaat krimpen. Hier zijn we als samenleving nog helemaal niet klaar voor, zeggen veel deskundigen.
De eerste twee afleveringen van de podcast gaan over het zorgsysteem. Hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans luidt op dit gebied de noodklok: als we nu geen maatregelen nemen, kunnen we straks niet iedereen meer behandelen. De Bruin loopt een dag mee in een ziekenhuis en spreekt daar met artsen over de afwegingen die ze moeten maken en hoe ze de toekomst zien. Moet iedereen die valt en zijn heup breekt geopereerd worden? Begin je na je negentigste nog aan een slopende chemokuur? Voor de artsen gaat het vooral om de kwaliteit van leven van de patiënt, maar ook de kosten wegen mee. Een ander probleem is dat een gezond mens zich moeilijk kan indenken dat hij ooit een hulpbehoevende patiënt kan worden. Terwijl je juist als je nog jong en gezond bent, eigenlijk vast moet beslissen wat je in die fase wilt.
Na de dubbelafleveringen over zorg gaat de podcast nog in op thema’s als wonen en werken. De Bruin en Cornelisse reizen ook naar Japan, het meest vergrijsde land ter wereld, om erachter te komen hoe men het daar aanpakt.