Zelf zijn ze zich er waarschijnlijk niet van bewust, maar er is een opmerkelijke overeenkomst tussen Adam en Eva, Hanneke Groenteman, de selectie van voetbalclub CSV Vitesse uit Breukelen, filmster Jeanne Moreau en hokjesman Michael Schaap. Allemaal stonden ze ooit min of meer in hun blootje op de cover van de VPRO Gids. En er waren er meer. Wie, dat leest u in de eerste van vier afleveringen van de onlinezomerserie.
Voor dit verhaal doken we in ons archief om te kijken hoe de VPRO Gids in zijn 95-jarige geschiedenis omging met naakt in en vooral óp de gids. Welke keuzes werden gemaakt, wat was de aanleiding en wat zegt het over de tijdgeest? Nu bloot steeds meer uit de openbare ruimte verdwijnt, blikken we terug met ontwerpers en covermodellen. Kan nog steeds wat kon?
‘Dat zou ik echt niet meer durven vragen: mag ik de vagina van je dochter fotograferen?’
Als je rijk bent worden je verzoeken verwerkt door mensen, terwijl kwesties van arme mensen meestal worden afgehandeld door machines
Er zijn al veel VPRO Gids-covers gemaakt over de ‘digitale mens’. Meestal naar aanleiding van programma’s die ons waarschuwden voor de steeds groter wordende stroom data waar we mee te maken hebben. Zullen we inderdaad in data verdrinken en worden we slaaf van de algoritmes? Of geven die miljoenen megabytes aan informatie ons juist nieuwe inzichten en zijn algoritmes alleen maar hulpmiddelen om vat te krijgen op al die gegevens? En wat zijn algoritmes eigenlijk? Aan de hand van twee speelfilms waarin datagebruik een grote rol speelt – Money Ball en Margin Call – gaan we op zoek naar antwoorden.
Abu Jahjah, Michael Jackson en een dood konijn. Dit is niet het begin van een slechte mop. Nee, het zijn enkele uitverkorenen die inmiddels opgenomen zijn in VPRO’s canon van ophef. De VPRO zou de VPRO niet zijn als er niet af en toe een gevoelige zenuw in de samenleving werd geraakt door een programma of een gast.
De omroep is zowel creatief en verdiepend als dwars, en soms hoort daar ook een beetje ophef bij. Al dan niet per ongeluk. Maar wie of wat deed het meeste stof opwaaien? Wanneer ontplofte Twitter en wat was aanleiding voor een eindeloze stroom boze brieven? Wanneer werd de grens niet opgerekt, maar ruim overschreden? U leest het in deze opruiende special.
‘Mensen hoeven alleen maar de naam Sunny Bergman te horen en de telefoon ontploft’
Redacteuren die naar carnaval wilden, zeiden dan tegen mij: bel je mijn vrouw even dat ik op reportage moet en dat ik vannacht niet thuiskom? Dat dacht ik toch even niet, zei ik, dat moet je maar zelf doen!
Cecile Elffers en Inge ter Schure
Welke vrouw heeft het vaakst op de cover van de VPRO Gids gestaan? De redactie dook het archief in en concludeerde na wat nattevingerwerk: dat is prinses Beatrix. Zeker toen er nog een protestantse wind waaide, waren we dol op haar. Maar ook moordende vrouwen, blote vrouwen, bange vrouwen, moderne vrouwen en punkvrouwen bevolkten de afgelopen decennia het omslag. U voelt het al aankomen: deze zomerspecial gaat over de vrouw. En hoewel de covers centraal staan, is het ook smullen van het veelzeggende vrouwbeeld dat oprijst uit oude personeelsadvertenties en reclames. Die zullen we u zeker niet onthouden.