Op 23 april 2018 reed een busje de stoep op van een drukke straat in Toronto. Elf voetgangers werden gedood, vijftien mensen raakten gewond. Een paar uur later kreeg Evan Mead een berichtje van een verslaggever. Evan bleek een van de tien Facebookvrienden van de dader te zijn.
De bestuurder van het busje was Alek Minassian, die samen met Evan op de middelbare school in de klas voor kinderen met autisme had gezeten. Alek was niet per ongeluk op die stoep beland. Dit was een bewuste aanslag, gepleegd door een jongeman die uit frustratie en eenzaamheid diep verzeild was geraakt in een online subcultuur van ‘incels’. Deze involuntary celibates (onvrijwillig celibatairen) vinden elkaar in hun haat tegen vrouwen die hen keer op keer afwijzen.
Evan Mead kent dat probleem. Ook hij heeft moeite met de ongeschreven regels van het datingspel. Daarom maakte hij nadat hij afstudeerde aan de filmacademie van Toronto de documentaire Awkward Love, over de problemen die mensen met autisme hebben bij het vinden van de liefde.
Journalist Ellen Chloë Bateman hielp hem bij het maken van die film en ze raakten bevriend. Toen Evan hoorde dat zijn oud-klasgenoot elf mensen had doodgereden, was zij een van de eerste mensen die hij belde.
Hoe kan het gebeuren dat de ene jongen erin slaagt te leren omgaan met zijn sociale onhandigheid terwijl de andere zodanig ontspoort dat hij een terroristische aanslag pleegt? Die vraag staat centraal in de verontrustende podcast Boys Like Us, waarin Bateman afdaalt naar de diepste krochten van het internet. Daar is een groeiende gemeenschap van jongens en mannen actief die worden verteerd door een intense haat tegen vrouwen. Vrouwen die hen de seks en aandacht ontzeggen waar ze zo naar snakken, en die ze verantwoordelijk houden voor hun mislukte levens.
Dat een aanzienlijk deel van deze incel-gemeenschap autistisch is, is een ongemakkelijke waarheid die door Bateman niet wordt verbloemd, maar die dankzij de welbespraakte, intelligente en sympathieke Mead, wel wordt genuanceerd. Hij legt uit hoe moeilijk het voor hem is om aan te voelen hoe het spel wordt gespeeld, en welke invloed films en series in dit opzicht op hem hadden.
Boys Like Me is een geslaagde combinatie van onderzoeksjournalistiek naar een verborgen subcultuur en een aangrijpend verhaal over de sociale eenzaamheid van mensen die, zoals dat heet, ergens op het spectrum zitten. Leerzaam, angstaanjagend en ontroerend tegelijkertijd.