Onlangs meldden we nog dat Cannes – met afstand – het belangrijkste filmfestival ter wereld is. Welnu, de afstand tot de competitie is inmiddels een stukje kleiner geworden.

Wat een line-up heeft het filmfestival van Venetië dit jaar! Sinds de aanstelling van directeur Alberto Barbera in 2012 is het festival sowieso bezig met een enorme inhaalrace ten opzichte van Cannes, maar dit jaar spant de kroon. Op de persconferentie van 25 juli jongstleden, waar Barbera de geselecteerde films presenteerde, noemde hij het ‘mijn beste line-up tot dusver.’ En daar is weinig tegen in te brengen, want in de hoofdcompetitie draaien dit jaar nieuwe films van onder anderen de gebroeders Coen, Paul Greengrass, Damien Chazelle, Mike Leigh, Jacques Audiard, László Nemes, Alfonso Cuarón en Yorgos Lanthimos. Wat meteen een staalkaart is van de hedendaagse cinema. Variërend van diepe arthouse (Nemes) tot de betere cross-overfilm (Greengrass). Het is een rijtje namen waar ook Cannes zich voor op de borst geklopt zou hebben.

Maar deze films waren niet in Cannes, ze zijn in Venetië. Wat de vraag oproept: waarom kozen deze filmmakers en hun producenten voor Venetië? Daar is een aantal verklaringen voor. Om te beginnen directeur Barbera zelf. Onder voorganger Marco Müller was het festival een gedrocht geworden. In amper tien dagen tijd werden er meer dan tweehonderd films vertoond. Het was kwantiteit boven kwaliteit. Toen Barbera in 2012 aankwam ging hij strenger selecteren. Hij maakte het festival kleiner en juist daardoor werd het aanzien weer groter. Er gaan nu nog maar zo’n vijftig films in première, tegen het dubbele in Cannes.

Vergelijk je Cannes en Venetië met een winkel, dan is Cannes een warenhuis en Venetië een boetiek. Er wordt aanzienlijk minder te koop aangeboden, zodat er meer ruimte is in de etalage.

© VPRO Cinema

Toekomstige Oscarwinnaars?

Een voordeel van Venetië ten opzichte van Cannes is ook dat de beveiliging een stuk relaxter kan. Het festival vindt plaats op het grootste eiland voor Venetië, het Lido, en een eiland is nu eenmaal een stuk makkelijker te beveiligen dan een chique badplaats. Waar in Cannes de Croisette vol staat met leger en politie, hoeven ze op het Lido maar een paar strategische plekken af te zetten. Ben je daar eenmaal voorbij, dan heerst er gelijk een prettig ontspannen sfeer. Ook fijn voor de sterren is dat ze per boot naar de rode loper vervoerd kunnen worden. En dat ze – in tegenstelling tot in Cannes – op die rode loper gerust een selfie mogen maken.

Cannes bewees zichzelf ook geen dienst door alle films uit te sluiten die na de
première op het festival niet in een Franse bioscoop te zien zouden zijn (lees: alle Netflixtitels). Netflix boog namelijk niet mee met de Franse eis drie (!) jaar te wachten voor je een film online aanbiedt, en daardoor gaan er nu maar liefst zes Netflixtitels in Venetië in première – waaronder de nieuwe films van zwaargewichten als de gebroeders Coen, Greengrass en Cuarón.

Maar de films zijn natuurlijk het belangrijkst. Barbera blijkt een uitstekende neus voor kwaliteit te hebben. Onder zijn leiding beleefden de afgelopen vijf edities Gravity, Birdman, Spotlight, La La Land en The Shape of Water hun wereldpremière in Venetië. Films die vervolgens handenvol Oscars zouden winnen. Waaronder drie keer die voor beste film (Birdman, Spotlight en The Shape of Water).

Het was heel even zelfs vier uit vijf, want ook La La Land werd vorig jaar bij de Oscars uitgeroepen tot beste film. Maar dat bleek de verkeerde envelop te zijn, waarna Moonlight werd aangewezen als winnaar. De maker van La La Land, de jonge Amerikaan Damien Chazelle, krijgt dit jaar trouwens een herkansing. Zijn film First Man (over de eerste man op de maan) zal op 29 augustus het festival openen.

De 75ste editie van het filmfestival van Venetië wordt gehouden van 29 augustus tot en met 8 september. Net als vorig jaar doen wij weer het gehele festival verslag op vpro.nl/venetie

Dit zijn de films in Venetië waar wij het meest naar uitkijken

Suspiria (Luca Guadagnino)

Omdat mensen gillend de zaal verlieten toen onlangs op CinemaCon een fragment uit deze remake van Dario Argento’s horrorklassieker werd vertoond. En omdat hoofdrolspeelster Dakota Johnson in vrouwenblad Elle bekende dat de film haar zo van slag had gebracht dat ze naar een therapeut moest.

The Sisters Brothers (Jacques Audiard)

Omdat dit de eerste Engelstalige film is van de Franse meester­regisseur Audiard (Un prophète, De rouille et d’os). En omdat Joaquin Phoenix meedoet, en Jake Gyllenhaal, en… Rutger Hauer!

Sunset (László Nemes)

Omdat dit zijn eerste film is na de mokerslag die Son of Saul was. Of Sunset – dat zich nu niet in WO II, maar vlak voor WO I afspeelt – hetzelfde effect zal hebben, valt te bezien. Maar ook een halve mokerslag kan hard aankomen.

Alles over het filmfestival van Venetië