Daniel Kehlmann - Tijl

Maarten van Bracht ,

'Tijl' van Daniel Kehlmann speelt zich af in de eerste helft van de zeventiende eeuw en volgt het narrenbestaan van Tijl Uilenspiegel. Het boek is even ingenieus als geestig met historisch bekende feiten uit dat tijdvak.

nar

De in volksverhalen als subversieve nar figurerende Tijl Uilenspiegel wordt door Daniel Kehlmann in zijn roman Tijl (Querido) naar de eerste helft van de zeventiende eeuw verplaatst, toen Midden-Europa tijdens de Dertigjarige Oorlog zuchtte onder geweld, ziekte en dood. Hij verweeft Uilenspiegels narrenbestaan even ingenieus als geestig met historisch bekende feiten uit dat tijdvak. De vaak vermakelijke dialogen illustreren de geestelijke horizon van de late middeleeuwers, opgetrokken uit (bij)geloof, angst en magie, alle moderne wetenschap ten spijt. De geleerde Athanasius Kircher wordt fraai geportretteerd en ten slotte door Tijl ontmaskerd. Kehlmann plaagt Duitse lezers door te benadrukken dat ‘Duitsland’ en Duits toen nauwelijks bestonden.