Een klein halfjaar geleden meldde schrijfster Rascha Peper in haar column in NRC Handelsblad dat ze dood zou gaan. Ze had kanker. Afgelopen zaterdag is ze overleden, op 64-jarige leeftijd. Het boek waaraan ze werkte heeft ze nog af kunnen maken.

‘De kaarten zijn dus geschud en ik moet het spel zonder aas of joker uitspelen,’ schreef ze oktober vorig jaar in die column. ‘Binnen deze paar weken is mijn leven 180 graden gekanteld en is duidelijk geworden dat de wereld der gezonden en vitalen de mijne niet meer is, dat ik daar alleen nog een tijdje voor spek en bonen mag meedoen.’  In een interview met haar in de NRC  vertelde ze dat ze zich behalve om haar omgeving vooral veel zorgen maakte over het boek waar ze nog aan werkte. Zou ze dat nog af krijgen? Of zou iemand anders het voor haar af kunnen maken? Geheel voor spek en bonen heeft ze niet meegedaan aan dat 180 graden gekantelde leven: in juni verschijnt Handel in veren, haar elfde roman. Weliswaar niet helemaal zoals ze hem beoogd had, maar het haar toch gelukt.

 

Eros en Thanathos, liefde en dood, of misschien nog ruimer opgevat: passie en dood. Elementen die regelmatig voorkomen in het werk van Rascha Peper. Nu gaat literatuur natuurlijk al snel over die onderwerpen, maar Peper deed daar iets bijzonders mee. In veel van haar boeken komen mensen voor met een grote passie. Het verzamelen van schelpen bijvoorbeeld. Ze zijn allemaal tamelijk monomaan in die passie. En er is altijd sprake van een te ver gaan, van mensen die door de lust uit hun baan worden geslingerd. Niet omdat ze dat willen, maar omdat het ze overkomt. Peper was gefascineerd door door dat type mens. ‘Misschien omdat ik zelf zo’n keurig uitgestippeld leven leidt, tamelijk gedisciplineerd, dat ik zo’n bewondering heb voor mensen die dat kunnen, die dat durven. Mensen die zich helemaal over durven te geven. Ik zou dat zelf denk ik niet kunnen.’ Literatuur als alternatief leven, waar je binnen het veilige bestek van een roman het avontuur kunt uitleven dat in het echte leven geen plaats heeft. In haar geval. Peper schreef, misschien wel op haar best als ze juist dat soort mensen beschreef, die door een passie tot een grens werden gedwongen waar de meeste mensen niet overheen zouden durven.

 

Peper wordt donderdag begraven op Zorgvlied in Amsterdam.

 

Luister hier naar het gesprek dat De Avonden september vorig jaar met haar voerde over haar roman Vossenblond.

Foto: Keke Keukelaar