In zijn nieuwe boek ‘Staat van verwarring: Het offer van liefde’ analyseert filosoof Ad Verbrugge waarom ‘Vijftig tinten’, de erotische trilogie van E.L. James, zo’n overweldigend succes is geworden.

Een half jaar geleden had hij niet kunnen vermoeden dat hij een boek over liefde zou schrijven. Het is hem overkomen, schrijft Ad Verbrugge in zijn voorwoord. Terwijl hij aan een boek over economie en cultuur werkte, merkte hij dat zijn gedachten telkens afdwaalden: de liefde. Voor een deel lagen privéomstandigheden hieraan ten grondslag. Het deed hem beseffen dat liefde de meest elementaire vorm van gemeenschap is. De liefde beperkt zich niet alleen tot de relatie tussen man en vrouw, maar is net zo goed in de politiek en economie geworteld.

In Het offer van liefde, het eerste deel van het tweeluik Staat van verwarring, reconstrueert hij de betekenis van erotische liefde voor de relatie van de mens met zijn omgeving. De mens is in verwarring, stelt Verbrugge. We leven in een virtuele consumptiecultuur waarin zowel de tendens tot individualisme (ontbinding) als de hang naar gemeenschapsvorming (liefde) besloten zit. Deze tegenstrijdigheid leidt tot spanningen.

In zijn onderzoek haakt hij onder meer aan bij Plato’s Symposium, Aristoteles’ deugdethiek en Houellebecqs Elementaire deeltjes. Het vertrekpunt vormt, jawel, de Vijftig tinten-trilogie van de Britse schrijfster E.L. James. Enerzijds omdat de populariteit van deze erotische romans veelzeggend is voor deze tijd. Anderzijds omdat er in deze boeken ook archetypische motieven aan de oppervlakte komen, die volgens Verbrugge een tegenwicht bieden aan de tendens van individualisme en ontbinding.

'Men kan lachen om deze roman en hem op basis van zijn literaire en psychologische kwaliteiten afwijzen als prullectuur, maar dan onderschat men de diepte van de problematiek die erin tot uitdrukking komt,' aldus Verbrugge in zijn boek.

Waar Vijftig tinten zoal symbool voor staat, dat hoor je in onderstaand audiofragment. In Brands met Boeken sprak Wim Brands met Ad Verbrugge over Staat van verwarring: Het offer van liefde. Met dit boek bouwt de filosoof voort op zijn eerdere cultuuranalyse in Tijd van onbehagen, de filosofische bestseller die negen jaar geleden verscheen.