artikel

‘To tell you the truth, I’m done,’ zei de Amerikaanse schrijver Philip Roth tegen het Franse blad Les inRocks. 'Nememis' is de laatste roman van Roth en zal dat ook blijven. Hij heeft er genoeg van.

Er zijn maar weinig schrijvers die hun leven met zoveel discipline en overgave aan hun werk hebben gewijd als Roth. Hij leefde het grootste deel van zijn leven alleen, op het platteland van Connecticut en in Manhattan, en bracht een groot deel van dat leven door achter zijn bureau. Staand. Beter voor zijn rug.

 

David Remnick, redacteur van The New Yorker, vertelt in reactie op de beslissing van Roth met schrijven te stoppen een anekdote waaruit blijkt dat de schrijver al eerder had geprobeerd zijn ‘fanatical habit’ onder controle te krijgen. In plaats van te schrijven moest hij misschien maar eens deel nemen aan het echte leven, daarbuiten. Hij ging naar het museum en vond dat zo geweldig dat hij de volgende dag weer terugging. De derde dag zat hij thuis. ‘Wat had ik dan moeten doen? Voor de derde keer naar het museum gaan? Ik ben maar weer begonnen met schrijven.’

 

Dit keer lijkt het Roth ernst. Ook zijn uitgever, Houghton Mifflin, heeft inmiddels in de Amerikaanse pers bevestigd dat de intussen 78-jarige schrijver meent wat hij zegt. ‘Ik ben klaar,’ zegt hij in het gesprek met Les inRocks.

 

In dat blad vertelt Roth dat hij, toen hij 74 werd, besloot al zijn favoriete schrijvers te herlezen. Dostojevski, Conrad, Toergenjev, Hemingway. ‘En toen ik daar mee klaar was besloot ik al mijn eigen boeken opnieuw te lezen, om te beginnen met Nemesis, mijn laatste boek. Ik wilde erachter zien te komen of ik mijn tijd niet verprutst had aan het schrijven.’ Maar bij herlezing bleek hij best tevreden met wat hij had geschreven. Alleen, nadat hij klaar was met zijn leesmanie besloot hij: ‘Ik ben klaar met fictie. Ik wil het niet lezen, ik wil het niet schrijven, ik wil er niet eens meer over praten. Ik heb mijn hele leven aan de roman gewijd, heb de roman bestudeerd, onderwezen, geschreven, gelezen… En daarmee vrijwel al het andere buitengesloten. Het is genoeg!’

 

Lees ook het stuk dat David Remnick in The New Yorker heeft geschreven over het besluit van Roth. Het nummer van Les inRocks is nog niet online te lezen.