Een cause célèbre uit de Nederlandse rechtspraak is het zogeheten Ezelproces. In 1966, het jaar waarin hij toetrad tot de rooms-katholieke Kerk, moest Gerard Reve, toen nog Gerard Kornelis van het Reve, voor de rechtbank in Amsterdam verschijnen na een aanklacht wegens godslastering, ingediend door sgp-fractievoorzitter Van Dis. Van het Reve had zich in het blad Dialoog en daarna in zijn boek Nader tot U een lichamelijke vereniging met God voorgesteld, die de gedaante van een ‘éénjarige muisgrijze ezel’ had aangenomen. ‘Ik [zou] Hem drie keer achter elkaar langdurig in Zijn Geheime Opening bezitten.’ Met name orthodox-protestant Nederland toonde zich verontwaardigd en eiste genoegdoening, waarbij ook aanstoot werd genomen aan Reves homoseksualiteit. De aanklacht was gebaseerd op de Wet inzake smalende godslastering, in 1932 door minister Donner (grootvader ván) ingevoerd. Het proces was in publicitair (en literair) opzicht het beste wat Van het Reve kon overkomen. Toch stond een gunstig vonnis niet bij voorbaat vast; de rechtbank achtte bepaalde passages inderdaad godslasterlijk, zij het niet smalend van karakter. Reve ging in hoger beroep, waarbij hij zelf de verdediging voerde, na te lezen in zijn prachtige ‘Pleitrede voor het Hof’. Vrijspraak volgde, in 1968 door de Hoge Raad bevestigd. Kort daarop werd hem de P.C. Hooft-prijs toegekend. Na de moord op Theo van Gogh in 2004 vroeg minister Donner (kleinzoon) zich nog af of belediging én godslastering niet zwaarder moesten worden bestraft.
Voor OVT’s ‘Het spoor terug’ maakte Reve-kenner Tom Rooduijn een tweeluik over het Ezelproces: ‘Ik heb gesproken met biograaf Nop Maas, advocaat mr. H.R. Eyl, de juristen Ulli Jessurun d’Oliveira en Germ Kemper, zoon van advocaat-generaal J.H. Kemper, Willem van Albada ofwel Teigetje, Theodor Holman, en journalist Kees Tamboer en Chris van den Hoogen, die destijds op hun beurt een aanklacht indienden tegen Van Dis. Ook zijn citaten uit het proces van Reve en mr. J.J. Abspoel te beluisteren, waarbij Reve wordt vertolkt door Thom Hoffman en Abspoel door A.J. Heerma van Voss.’
Vrijspraak van godslastering en dan de P.C. Hooftprijs. Wat wil je nog meer voor godsbewijs? Voor OVT’s ‘Het spoor terug’ maakte Reve-kenner Tom Rooduijn een tweeluik over het Ezelproces.