Of je nu als man of vrouw achter het componeerbureau kruipt, het moet in feite niet uitmaken. Zoiets absoluuts als muziek zou eigenlijk gendervrij moeten zijn. Dat idee blijft waarschijnlijk een illusie. Gelukkig verdelen huidige concertprogrammeurs, musici en platenmaatschappijen steeds meer hun aandacht over de muzikale creaties van mannen en vrouwen, zonder ingebakken vooroordelen. Dat is niet altijd zo geweest. Rond de vorige eeuwwisseling moesten componistes keihard voor hun plekje vechten in de muziekwereld. Mannen maakten de dienst uit en vrouwen moesten zich maar schikken. De Franse componiste Mélanie Hélène Bonis (1858-1937) is één van de indrukwekkendste voorbeelden. Ondanks vele persoonlijke offers bouwde deze zelfbewuste vrouw een heimelijke componistencarrière op. Zo turnde ze haar fraaie voornaam om tot het genderneutrale Mel. Als Mel Bonis kon ze vlotter haar partituren aan de man brengen. Ze liet een oeuvre van ruim driehonderd werken achter, waaronder veel pianowerken en liederen. Haar intieme kamermuziek geniet langzamerhand steeds meer bekendheid. Vanavond klinkt haar Pianotrio opus 76 ‘Soir et Matin’. Melancholische muziek die gracieus balanceert op de randen van romantiek en impressionisme.
Aan haar stormachtige leven kan moeiteloos een speelfilm gewijd worden. Een indringend portretschilderij van de negentienjarige Mel Bonis toont een dromerige doch kranige jongedame. Als kind was ze overtuigd van haar muzikale kunnen. Haar ouders hielden afhankelijk de boot af, maar de puberende Mélanie leerde in rap tempo zichzelf piano spelen. Via een huisvriend kwam de veelbelovende zestienjarige bij componist César Franck terecht. De behulpzame Franck was zo onder de indruk van haar composities, dat ze op voorspraak van hem lessen kon volgen aan het Parijse conservatorium. Daar maakte ze kennis met Claude Debussy en goede vriend, zangstudent Amédée Hettich. Tussen Bonis en Hettich bloeide een liefdesrelatie op. Op dat moment greep de familie genadeloos in. Zo’n bohemienleven was uitgesloten voor een jongedame. Mel Bonis werd uitgehuwelijkt aan de 25 jaar oudere zakenman Albert Domange. Tot overmaat van ramp was dit heerschap totaal niet geïnteresseerd in muziek. Ineens moest ze een gezin van acht kinderen onderhouden. Aangespoord door een groep muziekvrienden onder aanvoering van Hettich begon Bonis weer volop te componeren. De smoorverliefde Hettich en Bonis kregen zelfs een buitenechtelijke dochter, Madeleine. Zij werd in het geheim grootgebracht. Na de dood van de pleegmoeder kwam Madeleine als oorlogswees toch weer bij Mel Bonis terecht. Madeleine was een peetdochter luidde het leugentje om bestwil. Het wrede lot wilde dat Madeleine verliefd werd op haar halfbroer Édouard. Pardoes moest moeder Mel het grote familiegeheim bekend maken aan haar dochter. Na de aanvankelijke shock, knoopte Madeleine later weer de banden aan met haar moeder. Mel Bonis was inmiddels weduwe. Haar hele leven lang bood componeren de grootste spirituele troost.