woensdagetalage

De ondertekenaars van het Genocideverdrag (1948) verplichtten zich onder aanvoering van de vs tot ingrijpen bij volkerenmoord. In de documentatiereeks The Corridors of Power wordt nagegaan in hoeverre Washington zich sinds het einde van de Koude Oorlog aan die stellige belofte heeft gehouden. Wat waren de overwegingen om wel of niet te interveniëren in Irak, Bosnië, Rwanda en Kosovo? De vijfde aflevering, ‘Een oorlogsmisdadiger wortels voorhouden’, gaat over de besluitvorming achter de coulissen inzake Soedan, waar de regering vanaf 2003 een ‘zuiveringscampagne’ voerde tegen een etnische minderheid in de regio Darfur. Ingegeven door de pijnlijke herinnering aan de Amerikaanse afzijdigheid bij de genocide in Rwanda, gingen in de vs nu massaal stemmen op om in te grijpen, zo spraken presidentskandidaat Barack Obama en zijn campagnegenoten John Kerry en vn-ambassadeur Samantha Power zich uit voor interventie. Ook president Bush wilde actie ondernemen. Kerry’s opvolgers Colin Powell en Condoleezza Rice reisden naar Soedan en Rice kwalificeerde de ‘zuiveringen’ als genocide. Ze wist van de regering-Bush gedaan te krijgen het Internationaal Gerechtshof in Den Haag een strafrechtelijk onderzoek te laten instellen naar Omar al-Bashir, de president van Soedan. Opmerkelijk, omdat de vs het Strafhof niet erkennen. Nadat een arrestatiebevel tegen Al-Bashir was uitgevaardigd, ontzegde deze alle buitenlandse waarnemers de toegang tot Darfur en schopte alle hulpverleners het land uit. De kersverse president Obama zag zich voor een dilemma geplaatst. Moest hij andere landen manen het arrestatiebevel mee uit te voeren, of juist toenadering zoeken tot dictator Al-Bashir, wiens toestemming noodzakelijk was om hulpverleners in Soedan toe te laten? Bovendien was Soedan na 9/11 een bondgenoot geworden in de ‘war on terror’; de regering werkte samen met de cia om in Soedan terreurverdachten van Al Qaida op te pakken. vn-ambassadeur Susan Rice wilde, ‘Rwanda’ indachtig, Soedan stevig aanpakken, terwijl Obama’s adviseurs pleitten voor terughoudendheid. Al-Bashir werd ongemoeid gelaten. Hij bleef Darfur terroriseren en zou pas jaren later door de Soedanezen zélf worden afgezet en uitgeleverd aan het Strafhof.