Eeuwige patronen

Zou regisseur Pieter-Rim de Kroon de titel van zijn documentaire ironisch hebben bedoeld? Of wil hij zijn publiek ermee aansporen om extra goed te luisteren, dwars door alle rumoer heen, naar de onverstoorbare ritmes van de natuur? Stil is Silence of the Tides, een portret van het leven in en rondom de Waddenzee, hoe dan ook niet te noemen. Er klinken klotsende golven, krijsende vogels, blaffende zeehonden; zelfs de vlinder die met z’n vleugels fladdert en een bloem leeg slurpt is nadrukkelijk te horen. En dan zijn er nog de geluiden van menselijke bedrijvigheid: ronkende vissersboten, militaire oefeningen, het onsmakelijke gespetter in een slachterij, de meditatieve tonen van een kerkorgel.

Toen Silence of the Tides dit voorjaar in de bioscoop draaide, kwam het nauwkeurig geconstrueerde Dolby Atmos-geluid van alle kanten op het publiek af. Nu de film op tv komt, zal het effect wat minder zijn, maar ach, het is uiteindelijk ook geen hoorspel maar een film. En visueel is die film net zo goed fantastisch mooi. Regisseur De Kroon maakte eerder Hollands licht (2003), en cameraman Dick Harrewijn werkte mee aan natuurfilm De nieuwe wildernis (2013), dus de makers hebben hun sporen op dit gebied wel verdiend. Dat ze de beelden voor zich laten spreken, zonder voice-over of interviews, is soms wel jammer: de actie speelt zich af langs vijfhonderd kilometer kustlijn, in Nederland, Duitsland en Denemarken, en je vraagt je geregeld af waar we nu weer zijn beland. Anderzijds dwingt die aanpak je des te beter op te letten. En zo sla je dan weer onwillekeurig aan het mijmeren. Over de verhoudingen tussen mens en natuur vooral, die in sommige scènes niet erg vrolijk stemt.

Toch spreekt er naast zorg vooral veel liefde uit de film – liefde voor het water, de lucht, het landschap, de planten, dieren én mensen in het gebied. Voor de eeuwige patronen van het leven, alles wat zich eindeloos herhaalt, al dan niet in stilte.