VPRO Gids 50

10 december t/m 16 december
Pagina 67 - ‘Vaste vloerbedekking’

Vaste vloerbedekking

Cecile Elffers ,

Nederlanders hebben hun gazonnetje graag keurig en onkruidloos. Omdat te bereiken gaan ze ver. 

Een woeste, weelderige tuin, de gemiddelde Nederlander heeft het daar niet zo op. Liever ziet men alle aanplant netjes in het gelid staan, met het grasveld perfect gemaaid en geverticuteerd. Ook paardenbloemen in het gazon zijn de Hollandse tuinier een gruwel, zo zien we in De stand van het gras: een voor een worden ze geëlimineerd met een speciale paardenbloemensteker.

De jonge regisseur Rashel van der Schaaf maakte De stand van het gras via Teledoc Campus, een project voor nieuwe documentairemakers. Ze neemt in haar korte film het Nederlandse tuinlandschap onder de loep – bijna letterlijk, want we bekijken een groot deel van de docu vanuit het perspectief van kleine tuinbewoners zoals een ekster, een slak en een egel. Zij observeren de merkwaardige manier waarop de mens met de natuur omgaat. Zo is daar de robotgrasmaaier, die bij een fanatieke tuinier in het hondenhok woont. Het ding krijgt bezoek van een reparateur, omdat mollen een draadje van de machine, nou ja, gemold hebben. Daarna zoeft het bevreemdende apparaat weer over de kaarsrechte grasmat. Later in de film zijn we getuige van het plaatsen van een mollenklem.

De documentaire bereikt zijn absurdste moment wanneer we zien hoe een gigantische, net-echte plastic grasmat geïnstalleerd wordt in een ruime tuin rond een al net zo ruim huis. Een paar montere tuinmannen snijden hem – met een tergend scheurgeluid – op maat. ‘Nagenoeg geen onderhoud, het is enkel misschien aan de zijkant dat je een keer een onkruidje krijgt,’ zegt een van de tuinmannen trots. De vrouw des huizes, in rustieke outfit met hoed, bretels en laarzen, is dan ook verguld met het resultaat: ‘Héél gaaf zo.’ De dieren in de tuin kijken ondertussen verwonderd toe. Een egeltje hupst even later over het plastic.

De stand van het gras is echte slow-tv, met veel beeld en weinig tekst. Ondanks die minimalistische opzet slaagt de korte film er toch in je aan het denken te zetten over die toch wel allervreemdste diersoort: de mens, die de natuur tot in het bizarre probeert te temmen en na te maken.