Kersen plukken

De kans bestaat dat de BoerBurgerBeweging (BBB) komende maart gaat zegevieren tijdens de Statenverkiezingen. Dit kan onder meer gebeuren in de provincie Gelderland, waar het kabinet hard wil ingrijpen als het gaat om de uitkoop van boerderijen en de reductie van stikstofuitstoot.

Dat is een markant succes van voormalig landbouwjournalist Caroline van der Plas, die de partij oprichtte samen met reclamebureau ReMarkAble. De clientèle van dit bureau bevindt zich vooral in de agrosector, met klanten als ABZDiervoeding, Nijborg Agri, Akkerweb, Hokofarm Group, Agri-Plastics, Cheapfeed.com en Vion.

Argos Medialogica onderzoekt hoe BBB als politieke partij vat probeert te krijgen op de beeldvorming rond de landbouwsector. Daarvoor werd uitvoerig gesproken met Caroline van der Plas zelf, evenals haar rechterhand en mede-oprichter Henk Vermeer, die begin 2022 bij ReMarkAble vertrok om zich ook in Den Haag te vestigen. Eveneens aan het woord komen boerenorganisator Alex Datema, stikstofhoogleraar Jan Willem Erisman en voedselpoliticoloog Herman Lelieveldt.

Opvallend genoeg heeft de BBB-Kamerfractie geen communicatiemedewerkers in dienst. Journalisten appen rechtstreeks met Van der Plas. Tot december 2017 was zij zelf communicatiemedewerker, bij de Nederlandse Vakbond Varkenshouders. In die tijd keek zij, zo vertelt researcher Ruben Altena, de kunst ironisch genoeg af bij dierenrechtengroep Wakker Dier. ‘Zij nam campagnes letterlijk over, tot een leus als “Wakker boer” aan toe. Ook de Partij voor de Dieren is behalve een tegenstander een inspiratiebron. Zij zag hoe die partij zonder veel zetels wel het onderwerp dierenrechten op de agenda kreeg. Dat is hoe zij voor een deel haar eigen invloed ziet: dat het niet alleen gaat om wat zij voor elkaar krijgt, maar dat andere partijen op BBB reageren.’

‘Interessant is dat zij strijdt tegen onvolledige informatie en misinformatie over de boerensector,’ vervolgt Ruben Altena. ‘In het verkiezingsprogramma stond dat cherrypicking in data door wetenschappers strafbaar gesteld moet worden. Dat vindt zij nu niet meer, omdat ze denkt dat je dat als overheid niet kunt maken. Maar vertelt zij zelf wel het hele verhaal? In de research kwamen we allerlei voorbeelden tegen waar Van der Plas dat niet doet of dingen framet. Zij haalt bijvoorbeeld vaak constateringen aan uit rapporten van het RIVM en het Planbureau voor de Leefomgeving die op zichzelf kloppen, maar gaat niet in op andere conclusies uit die rapporten.’