Eind 2019 werd Margaret Atwood tachtig, en dat was voor documentairemakers Nancy Lang en Peter Raymont aanleiding haar een jaar lang te (achter)volgen met hun camera. Een voor de hand liggend idee, want Atwood is populairder dan ooit. Ze leidt een actief leven, vol lezingen, reizen en protestbijeenkomsten. Overal waar ze verschijnt, wordt ze als heldin onthaald.
In Margaret Atwood: A Word After a Word After a Word is Power komt niet alleen Atwood zelf aan het woord, maar ook haar vrienden, familie en collega’s. Alle geïnterviewden hebben niets dan lof. Atwood werd door haar medestudenten al bewonderd om haar eigenzinnigheid, humor en intellect. Haar boeken zijn fantastisch, ze zet zich in voor de feministische zaak en met olie besmeurde vogels, is een trouwe vriendin, liefhebbende echtgenote, moeder en oma.
Als ze op een podium staat, zie je op de gezichten van de toehoorders pure liefde en bewondering. Hier staat een goeroe, een visionair, een leider. Gelukkig is de Canadese auteur zelf de eerste om haar sterrenstatus te relativeren. Als ze in de eerste scène van de film het Amsterdamse Ambassade Hotel uit komt lopen zegt ze met onverholen sarcasme: ‘Look, I’m coming out of a hotel! It’s so interesting!’
Ze lijdt niet onder al dat applaus, maar vertoont ook geen zichtbare divaneigingen. Kijkend naar haar leven, dat in deze documentaire van geboorte tot heden keurig chronologisch wordt afgewerkt, kun je concluderen dat ze altijd haar onderkoelde zelf is gebleven.
Peggy, zoals ze door haar vele vrienden wordt genoemd, had een vrije en onconventionele jeugd. Veel buiten, weinig naar school, liefdevolle ouders. Bepaald geen writer's goldmine. Atwood putte voor haar werk dan ook niet uit haar eigen leven, al gebruikte ze er wel elementen uit. Zo modelleerde ze Gilead, de dictatoriale theocratie uit The Handmaid's Tale, naar de campus van Harvard, waar ze studeerde. Stijf gearmd met een oude studievriendin loopt ze er rond, wijzend op de beruchte muur waaraan ze in haar boek talloze lijken liet bungelen.
Het is moeilijk Atwood los te zien van die ene bestseller en de geweldige verfilming, terwijl ze zo veel meer heeft geschreven dat de moeite van het lezen waard is. Maar zelfs dat lijkt haar nauwelijks dwars te zitten. Zo veel zelfrelativering is mooi, maar de makers hadden wel iets dieper mogen graven. Hoe is ze van de poëzie verzeild geraakt in dystopische sciencefiction? Welke schrijvers hebben haar beïnvloed? Waarom schreef ze na vijfendertig jaar toch een vervolg op The Handmaid's Tale? Hoe ervaart ze die enorme heldenverering? Daarvoor moet misschien toch nog eens een andere film gemaakt worden, want deze brave documentaire doet geen recht aan de unieke schrijfster die Atwood is.