Toen de moeder van Valentijn Hoogenkamp aan kanker overleed, wist hij al dat hij met dezelfde genmutatie belast was als zij. De zogenoemde brca1-mutatie, die je een verhoogd risico op borst- en eierstokkanker geeft. Pas toen zijn debuutroman (Het aanbidden van Louis Claus, 2021) bijna af was, realiseerde Hoogenkamp zich dat hij het ziekenhuis moest bellen.
Daar kreeg hij het advies zijn borsten preventief te laten verwijderen. Hij kon er implantaten voor terugkrijgen, zei de arts. Want alle vrouwen willen borsten. Valentijn wilde dat niet, besloot hij toen. En niet veel later wist hij bovendien dat hij ook geen vrouw meer wilde zijn.
In zijn nieuwe roman Antiboy vertelt Hoogenkamp het verhaal van zijn eigen coming of gender. ‘In Het aanbidden van Louis Claus heb ik het, bewust of onbewust, allemaal heel suggestief gehouden,’ zei Hoogenkamp eerder in de Gloei podcast. ‘Maar Antiboy gaat echt over mijn operaties, over mijn pogingen om niets over mijn gender te zeggen. En hoe dat toen opeens onmogelijk bleek.’
Toen Hoogenkamp aan zijn arts liet weten geen borstreconstructie te willen, stuitte hij op onbegrip. Een vrouw zonder borsten is esthetisch onwenselijk, kreeg hij te horen. Je wil toch mooi zijn in bikini? ‘Ik werd door het ziekenhuis verplaatst naar een operatietraject met een genderchirurg,’ vertelde Hoogenkamp vorig jaar in Trouw. ‘Ik kreeg powerpointpresentaties te zien met foto’s van lachende transmannen met een mooie platte borst. Daardoor ging ik nadenken over mijn gender. Wie ben ik eigenlijk?’
Maar ook toen Hoogenkamp dat eenmaal wist, bleef er veel onduidelijk. Want wat doe je ná je coming out? Als je geen script meer kunt volgen, zoals dat voor mannen en vrouwen klaarligt. ‘Er zijn veel verhalen die beginnen bij de twijfel en eindigen als je het zeker weet,’ vertelde Hoogenkamp in de Leve(n) Lezen podcast. ‘Maar ik vond het moment dat ik het kenbaar maakte aan mijn omgeving juist het begin. Het is best wel moeilijk om trots te zijn op je ik, als een deel daarvan iets is wat moet veranderen. Waar je pijn van hebt. Ik wil veranderen, maar ik vind niet dat dat betekent dat ik weg wil van mezelf. Ik wil juist naar mezelf toe.’
Antiboy is een verhaal over het vinden van vrijheid in verandering. En over hoe je, ondanks alles, toch ook vooral jezelf blijft. Hoogenkamp praat erover vannacht, in Nooit meer slapen.